MUTLUĞUN PRENSİPLERİ – THE PRINCIPLES OF THE HAPPINESS
Mutlu olma benimsenirse ve bu yolda kararlı bir tutum sürdürülürse sonuç büyük bir iç huzur ve kişisel güven ve güçtür.
Mutluluğun yakalanması kolay değildir ama zor da değildir… Ruhsal mutlulukta önemli olan olumluyu görebilmek, olumlu yorumlayabilmektir.
Mutluluğa yolculuğun şartları ve zamanı yoktur. Herkes olduğu durumda bu yolculuğa çıkabilir. Yolculuk boyunca mutluluğu kademe kademe yakalamak için irade göstermesi gerekir.
Olay Maslow’un ihtiyaçlar teorisinde bahsettiği gibi adım adım gelişen bir mutluluğu kısa, orta ve uzun dönem hedeflere göre tamamlama gayretidir; insan fiziki güvenliğini sağlayınca mutlu olur, sonra karnı doyunca mutlu olur, sonra sevince mutlu olur, sonra sevilince mutlu olur, sonra liderliği yakalayınca mutlu olur. Ama bu da kafi gelmez; bu sefer de kendini aşmaya çalışarak mutlu olur.
Demek ki mutluluk bir süreç. Bir başlangıcı ve sonu olmayan bir yolculuk. Ne zaman mutlu olurum diye beklememek lazım. Bulunduğumuz andan intibaren mutluluğu adım adım yakalamaya gayret etmeliyiz.
Mutlu yaşama çağınızı ertelemeyiniz. Mutluluk bir gün mutlu olurum diyerek ertelenmemeli, mutluluk mutlu olmaya karar vermekle başlamalı ve mutluluğun prensipleri denebilecek konuları hayatınıza yansıtarak mutluluk yolculuğunuzu devam ettirmelisiniz. Peki, nedir bu prensipler:
- NASIL MUTLU OLACAKSANIZ O HAYATI YAŞAMAYA GAYRET EDİN – HAYATINIZDA SÖZ SAHİBİ OLUN
Lütfen hayatınıza dönüp bir bakın, bu sizin yaşamak istediğiniz hayat mı? Eğer iradenizi ortaya koyup yaşamak istediğiniz hayatı yaşamaya gayret etmezseniz, bir zaman gelir, hayat seni nasıl harcadım demek durumunda kalırsınız… Hayatta olmanın temel amacı mutlu olmaktır… Diğer amaçlar ancak böyle bir amacın etrafında çiçek açabilir. Gayret ederseniz, yaşamak istediğiniz, sizi mutlu edecek olan kendi hayatınızı yaşamanın bir yolunu bulursunuz. Yemek için yaşamamak, yaşamak için yemek gerektiği gibi…
- HAYATINIZIN AMACINI BELİRLEYİN – DENGELİ YAŞAYIN
Hayatınızın amacı zengin olmak mı? Zengin olunca mutlu olabilecek misiniz? Yoksa bir amaca ulaşınca birçok şeyi kaybetmiş mi olacaksınız? Örneğin çok çalışarak zengin olur ancak sağlığınızı kaybederseniz, bu sonuç sizi mutlu eder mi? 35 yaşına kadar sağlığınızı kaybederek para kazanın, 35 inden sonra kazandıklarınızı harcayarak sağlınızı geri kazanmaya çalışın, mutlu bir hayat bu mu sizce? Bir gün gelecek çok çalışarak çok paranız olacak ama birlikte vakit geçireceğiniz anılarınızı paylaşacağınız yeterli dostunuz olmayacak, hayatınız mekanikleşmiş, kültürel ve sosyal hayattan kopmuş yalnız bir insan olacaksınız… Öyleyse kendinize ve dostlarınıza ayıracak her zaman bir vaktiniz olmalı…
- ETRAFINIZA BİR SEVGİ ÇEMBERİ ÖRÜN – DÜŞMAN DEĞİL DOST KAZANIN
İnsan kendisiyle ne kadar eğlenebilir, ne kadar çeşitlilik yaratabilir ki; farklı kültürlerin bir ulusun zenginliği olduğu gibi, farklı kesimlerden dostlar edinmek de mutlu bir yaşamın zenginliğidir. Gülümseyerek yaklaşın insanlara, doğaya, canlıya cansıza ve dost olmayı kafaya koyun, gerisi gelir…
- HAYATIN HER ANINI FARKLI YAŞAYIN – GÜN BİTMEDEN GÜNÜ DEĞERLENDİRİN.
Her gün yeni bir doğuş ve ölümdür. Öyle de yaşarız. Uyanır yeni bir hayata, pardon güne başlarız, uyur bu dünyadan ayrılır başka bir aleme geçeriz… Dönüş yolculuğundan emin olmayarak. Öyleyse bir günü hem bugün, hem yarın, hem ahiret için yaşamalıyız. Akşam gözlerimizi kapamadan önce, çalıştık mı? eğlendik mi? İnançlarımız doğrultusunda ne yaptık gibi bizi mutlu edecek kriterler çerçevesinde günlük hayatın çok kısa bir muhasebesini yaptığımız zaman gözlerimizde bir mutluluk belirmeli. Bu mutluluk bakışlarını yaşadığımız günleryaşayacağımız günlerin yarısından fazla ise doğru yoldayız demektir.
- HERKESİN MUTLULUK ANLAYIŞI FARKLIDIR – SİZİ GERÇEKTEN MUTLU EDECEK ŞEYİN PEŞİNDE OLUN
Hayatta mutlu olmak için yanlış hedef peşinde koşmak kadar insanı yıpratan hiç bir şey yoktur. Siz siz olun her zaman iç dünyanızı dinleyin, bunu zaman zaman yapın, mutluluk anlayışınız zamanla değişebilir. Buna göre yön belirleyin… Sizi neyin mutlu edeceği konusunda bilinçli olursanız, o yolda inançla çalışırsınız. Bir mutluluk hedefi belirlerken, asla unutmamak lazım ki; mutlu bir hayat tek başına yaşanmaz…
- NE OLURSA OLSUN FARKETMEZ DEYİN – HER ŞEYDE HAYIR VARDIR ANLAYIŞINI BENİMSEYİN – DİRENMEK YERİNE DOĞAL KARŞILAYIN
Bir olay karşısında ne kadar çok koruyucu kural koyarsanız koyun, netice olarak o olay bir şekilde neticelenecektir. Olayların bir şekilde neticelenişini siz ve diğer iç ve dış dinamikler şekillendirebilir. Nihai durumun sizin kontrolünüzde veya dışında beklenen veya beklenmeyen bir gerçeği yansıtacağını önceden kabul ediniz. Olaylara, davranışlara, duygulara “Tevekkül-tedbirleri alarak Allah’ın takdirine teslim olma” gösterirseniz mutluluğunuz sizi üzebilecek bir olayın neticelerinden etkilenmemiş olur, çünkü netice ne olursa olsun nihayetinde bir yüce “takdir” sonucu ortaya çıkmıştır. Bu prensip anlayışla mutlu yaşantınız devam eder.
Mutluluğa odaklanmış kimseler olayların neticelerine ne kadar bağımlı oldukları, bu neticelerden ne kadar etkilenecekleri ile değil, olayların neticelerini nasıl mutlulukları yolunda kullanacakları ile ilgilidirler. Bu bağlamda olaylara, düşüncelere ve hislere direnmek yerine, onları doğal karşılayarak kabullenme yönünde prensip sahibi olurlar.
Olaylar ne şekilde gelişirse gelişsin siz “bana göre fark etmez” anlayışını sürdürebildiğiniz ölçüde olumsuz gelişmelerden etkilenirsiniz. Televizyonda hava tahmin raporlarını sunan hanımefendinin dediği gibi “Havalar nasıl olursa olsun, sizin havanız güzel olsun” deyimini kendinize göre değiştirin ve deyin ki; “Havalar ne kadar kötü olursa olsun, benim havam her zaman güzeldir”. Bu prensip anlayış ile, eğer bir olayın sizi etkilemeyeceğinden çok eminseniz bir zorluğu etkilenmeden atlatan kişi olmanın huzurunu ve mutluluğunu da yaşarsınız. Olaylar karşısında hazırlıklı olunuz ve soğukkanlılığınızı koruyunuz. İstemediğiniz bir olay bugün için sizin canınızı sıkabilir ama unutmayınız ki olayın neticeleri zamanla daha iyi ortaya çıkar ve belki bugün canınızı sıkan bir olay, ileride “iyi ki böyle gerçekleşmiş” diyebileceğiniz sizi koruyan bir olay olarak neticelenmiş olabilir.
Dikkatli bir analizle göreceğiz ki; bizi esas mutsuz eden şey olayın kendisi değil bunu kabul edemeyişimizdir. Öyleyse direnmek yerine doğal karşılarsak olayın gerçek etkisini en hafif bir şekilde bertaraf ederiz. İngilizler ve Amerikalılar bu tavırlarını “That is oook for me”, Almanlar “Egaaal für mich” ifadeleri ile belirtirler.
- STRES SINIRINIZI YÜKSEK TUTUNUZ – HEMEN PANİK YAPMAYINIZ
Korku, endişe panik gibi normal davranışlarımızı bozan bir ruh haline girerek mutlu yaşantımızı bozmamak için olaylara hemen teslim olmamak lazım. Olayı korkuyla beklemek dahi bu durumu tetikler. Ruh halimizi bozan endişe sınırımızı yüksek tutmak için yeterli nedenleri her zaman bulabiliriz.
Araştırmalar göstermiştir ki; panik ve endişe eşikleri düşük olan kimseler bu gibi ruhsal çöküntülere çabuk girmekte ve çocuklukta yaşadıkları çöküntüleri yaşamaktadır. Buradan hareketle, korku ve endişe eşiğini yükseltmek için çocuklukta yaşanan olayların etkisini ortadan kaldıracak bir ruhsal tedavi almak önemli görünmektedir. Çocukluk çağları duygusal ve davranışsal bozuklularla dolu ruhsal çöküntülerden uzak geçen insanların korku, endişe ve panik eşikleri yüksek olmakta ve bunlar kolay kolay mutluluk trendlerini sarsacak fırtınalara yakalanmamaktadır.
- RUHSAL VE DAVRANIŞSAL ÇÖKÜNTÜLERDEN KORKMAYINIZ – MUTSUZLUĞA KARŞI DİRENÇ KAZANIN
Ruhsal ve davranışsal eşiğiniz düşük ve siz olaylardan, düşüncelerden, duygulardan fazlaca etkilenip hemen üzülüyorsanız fazla da endişelenmenize gerek yok. Bu durum sizin mutsuzluğa karşı aşılanmanız demektir. Ruhsal ve davranışsal bozukluklara karşı direnç geliştirmeniz, korku ve endişe eşiğinizi yükseltmeniz, doğal tedavi sürecini yaşamış olmanız demektir.
Kötü olayların içerisine girerek yaşadığınız kaosu “sular bulanmayınca durulmaz” diyerek sevinçle olmasa da sükûnetle karşılayınız. Böyle bir olay hayatınızdaki belirsizlikleri ortadan kaldırma şansı doğurabilir ve sizi daha sonraki hayatınızda rahatlatacak bir gelişmenin yolunu açabilir. Bu tecrübeyi yaşamakla kendinize olan güveni arttırabilir, daha mutlu bir hayat seyri yakalayabilirsiniz. Ve netice olarak, eski “siz” gider, yerine eskiden sizin beğenmediğiniz özellikleri de yaşayarak,Mevlana Hazretlerinin dediği gibi “yanmış, pişmiş” istenmeyen olaylara, duygu ve davranışlara karşı daha dirençli yeni bir “siz” gelir.
- KENDİNİZİ HEMEN SUÇLAMAYIN – SEBEBİ ARAŞTIRIN
Yaşadığınız olumsuz olay, duygu ve düşünceler sizin eserinizdir ve iç dünyanızdan kopup gelen, çocukluğunuzda benzer durumlarda yaşadığınız tarzda yaşadığınız bir reflekstir. O zaman bunları analiz dahi edemeden yaşadınız. Ama şimdi bunlara bunların nereden kaynaklandığına bakacak kadar olgunsunuz …
Bir kötü olay sebebi ile çocukluk reflekslerinizde olduğu gibi hemen dönüp kendinizi suçlamayın. Olayın seyrinde rolünüzün ne olduğuna bakın. Bu olay belki sizin kontrolünüz dışında ortaya çıkmış olabilir. Siz sadece bir “Günah Keçisi” olabilirsiniz. Bu durumda kendinizi suçlamanıza gerek yok çünkü olayın ortaya çıkışında bir rolünüz de olmamıştır. Eğer olay bilinçli veya bilinç altında bir dürtü ile sizin eseriniz olarak ortaya çıkmış ise, bu durumda bu olaydan duyulan üzüntüyü törpüleyecek yeterli nedeniniz de vardır; çocukluk refleksi veya “haketti” gibi, bunu düşünerek rahatlayabilirsiniz.
- BİLİNÇLİ HAREKET EDİNİZ – KENDİNİZİ SALIVERMEYİNİZ
Hepimizin dikkat etmediğimiz kötü alışkanlıklarımız olabilir. Sigara içmek, sağlığımızı bozacak şekilde kötü beslenmek, alkol almak, asosyal olmak gibi kötü alışkanlıklarımıza aldırmaz devam ettirirsek neticede mutsuz bir insan olma ihtimalimiz yüksektir.
Bu iç dürtülerimize karşı aldırmaz tutumumuzu zaman içinde birer birer değiştirmeye gayret ederek kötü olayların, ruhsal rahatsızlıkların, duygusal çöküntülerin etkisinden kurtulabilir, mutlu bir hayat sürebilme imkânını yakalayabiliriz. “Heey dur bakalım benim gittiğim yol yol değil” deme cesaretini gösterirseniz, bir gün gelir rotanızı mutluluğa çevirmiş olursunuz. Unutmayalım ki; biz değişmez isek hayatımızdaki hiçbir şey değişmez.
- OLAYLARA ŞAHİTLİK EDİNİZ – İYİ BİR GÖZLEMCİ OLUNUZ
İster bilinçli ister bilinçsiz olarak bir kötü olayın, davranışın, duygusal rahatsızlığın içine düşün, bu durumların içinde sürüklenmeden, bu durumu olduğundan fazla büyütmeden, bir seyirci gibi, bir kenara geçin ve kendinizi olayın içinde gözlemleyin. Kendinizin ne hale düştüğünü dışarıdan bir gözle izleyin. “Ne ekersen O’nu biçersin” veya “Yaşa da gör işte” diyerek kendinizi bir değerlendirin. Bu durum sizi olgunlaştıracaktır. Kendinize çeki düzen verme şansını yakalamış olduğunuzun farkına vararak rahatlayacaksınız.
- GENELLEMELERİNİZİ GÖZDEN GEÇİRİNİZ – DEĞERLERİNİZ DEĞİŞİME AÇIK OLSUN
Çocukluk çağınızdan başlayarak bazı şeylerin kötü bazı şeylerin de iyi olduğuna dair genellemeleriniz vardır. Bu genellemelerinizi zaman zaman sorgulayarak neyin hangi şartta doğru, neyin hangi şartta yanlış olduğunu zaman zaman tahlil ederek, zamanına uygun doğrular ve yanlışları bulmaya çalışın.
Geçmişte kötü bildiğiniz bir olay, davranış, duygusal reaksiyon, belli olaylar ve şartlar karşısında övülecek bir durumda olabilir. Bunun tersi de doğru olabilir. Doğru bir değerlendirme ile içinizdeki huzursuzluğu yenebilir ve sizin mutlu olmanızı sağlayacak şekilde olaya gerçek değerini verebilirsiniz.
- KÂİNATI İYİ KÖTÜ DİYE AYIRMAYINIZ – HER ŞEYE TARAFSIZ BİR GÖZLE BAKMAYI ÖĞRENİNİZ
İyi ve kötü karşısında tarafsız bir dünyada yaşıyoruz. Kainattaki hiçbir şey iyi –kötü diye başlangıçta katagorize edilmemiştir. İyi veya kötü yapan bizim zihnimizdeki onlar için belirlediğimiz yerdir.
İyi bakmayı öğrenmedikçe asla bu dünyada iyilerin de olduğunu göremeyiz. Kainat mükemmel yaratılmıştır. Her şeyin iyi bir yaratılış sebebi vardır. Sebepsiz yaratılış yoktur. Mutlu olmak isteyen insan bir olayın, duygunun, düşüncenin, duygunun, varlığın, diğer insanların yaratılış sebebine bakmayı bildiği zaman genellemelerinden kurtularak mutluluğun ilk merdivenine adım atar.
13 İNANÇ DÜNYANIZI ZENGİNLEŞTİRİN – ASLA KARAMSAR OLMAYIN
Her şeyden daha güçlü, her şeyden daha affedici, her şeyden daha kadir, her şeyden daha yardımcı ve koruyucu bir yaratıcının varlığına inandığınız zaman, kendinizi asla güçsüz ve çaresiz hissetmezsiniz.
Her ne zor durumda olursanız olun, sizi seven bir Allah’ın halinizi bildiğini bilmek ve ona sığınarak bu hali atlatacağınızı ümit etmek güzel bir duygudur.
Bu inançla mucizeleri bekleyebilir, panik yapmaz ve teslimiyetçi ruhunuzla kendinizi daha rahat hissedersiniz. Unutmayınız ki; mutluluğu ne kadar çok isterseniz, o kadar çabuk sahip olursunuz.